Türkiye’nin 2025 büyüme tahminine yönelik riskler artıyor
Türkiye’nin GSYH verilerini değerlendiren ING, verilerin kısıtlayıcı para politikası duruşuna rağmen iç talepte bir toparlanmaya işaret etmekte olduğunu bildirdi.
ING, “PMI değerinin yanı sıra sektörel güven ve tüketici güveni göstergelerindeki artışların da gösterdiği gibi, bu yılın ilk çeyreğinde GSYH büyümesinde daha fazla toparlanmaya işaret etmektedir. Bu durum, bu yıl için yüzde 2,6 olan GSYH büyüme tahminimize yönelik yukarı yönlü risklerin arttığına işaret etmektedir” dedi.
“İyileşme, özel tüketim ve yatırımlardan kaynaklandı”
ING’nin yayınladığı raporda şunlar iletildi:
“Türkiye’nin GSYH büyümesi 2024 yılının dördüncü çeyreğinde yıllık bazda yüzde 3,0 olarak gerçekleşerek yüzde 2,6 olan piyasa beklentisini aşmıştır. Bu iyileşme, özel tüketimdeki toparlanma ve güçlü yatırımlardan kaynaklandı.
GSYH büyümesi 2024 yılının tamamı için yıllık yüzde 3,2 olarak gerçekleşmiş, ikinci ve üçüncü çeyrekteki zayıf performans nedeniyle 2020’den bu yana en düşük seviyesine gerilemiştir. Ancak TÜİK, üçüncü çeyrek GSYH artışını yıllık yüzde 2,1’den yüzde 2,2’ye revize etmiştir. Dördüncü çeyrek GSYH, mevsimsel düzeltmelerden sonra çeyreklik bazda yüzde 1,7’lik bir büyüme oranına dönüşerek güçlü bir ivme artışı göstermiş ve 2023’ün ikinci çeyreğinden bu yana en yüksek çeyreklik okumaya işaret etmiştir.
Buradaki artış eğilimi, bir önceki çeyrekteki negatif değerin ardından pozitife dönen hanehalkı tüketimindeki toparlanmaya ve stok birikimi ile net ihracatın olumsuz katkılarına rağmen artan yatırımlara bağlanabilir. Veriler, 2024’ün üçüncü çeyreğinden itibaren iki ardışık daralma ile teknik resesyona giren Türkiye’nin geçen yılın son çeyreğinde pozitif çeyreklik GSYH büyümesine döndüğüne işaret ediyor.
Harcama dağılımları
Harcamaların dağılımına baktığımızda şunları görüyoruz:
Özel tüketim yıllık yüzde 3,9’luk büyüme ile ivme kazanmış ve sıkı finansal koşulların devam etmesine rağmen manşet GSYH oranını 3,0 puan yükseltmiştir.
Yatırım iştahı yıllık yüzde 6,1’lik büyüme ile güçlenmiş ve GSYH artışına 1,5 puan katkı sağlamıştır.
Bu büyüme temel olarak inşaat yatırımlarında devam eden artıştan (yıllık yüzde 9,7) kaynaklanırken, makine teçhizat yatırımları iki çeyrek üst üste daralmanın ardından pozitife dönerek dördüncü çeyrek yatırım büyümesini desteklemiştir.
Kamu tüketimi yıllık yüzde 1,6’lık artışla manşet GSYH’ye olumlu katkıda bulunurken, dördüncü çeyrek büyüme rakamına yalnızca 0,2 puanlık bir katkı sağlamıştır.
Stok birikimi büyümeyi 0,9 puan düşürmüştür. Net ihracat, 2024’ün ilk üç çeyreğindeki olumlu katkıların ardından, yavaşlayan ihracat ve pozitif ithalat büyümesi nedeniyle manşet oranı 0,8 puan aşağı çekmiştir.
“İç talepte bir toparlanmaya işaret etmektedir”
Sonuç olarak, dördüncü çeyrek GSYH verileri, kısıtlayıcı para politikası duruşuna rağmen iç talepte bir toparlanmaya işaret etmektedir. Ardışık GSYH değişimine göre büyüme eğilimi, özel tüketimin ikinci ve üçüncü çeyrekteki daralmaların ardından yeni bir tarihi zirveye ulaşmasıyla önemli ölçüde toparlanırken, net dış talebin katkısı yeniden negatife dönmüştür.
Öncü göstergeler, Türkiye’nin ocak ayında dördüncü çeyrek ortalamasına kıyasla daha yüksek PMI değerinin yanı sıra sektörel güven ve tüketici güveni göstergelerindeki artışların da gösterdiği gibi, bu yılın ilk çeyreğinde GSYH büyümesinde daha fazla toparlanmaya işaret etmektedir. Bu durum, bu yıl için yüzde 2,6 olan GSYH büyüme tahminimize yönelik yukarı yönlü risklerin arttığına işaret etmektedir.”
Kaynak: Ekonomim